Rozważania o pojęciu i procesie dezagraryzacji polskiej wsi – A. Rosner, M. Stanny

Wieś i Rolnictwo 2 (179)/2018

ISSN 0137-1673

doi: 10.7366/wir022018/14

Andrzej Rosner Monika Stanny

Rozważania o pojęciu i procesie dezagraryzacji polskiej wsi

Streszczenie: Doświadczenia zebrane w trakcie prezentacji wyników projektu „Monitoring rozwoju obszarów wiejskich” wskazały, że pojęcie „dezagraryzacji” nie jest właściwie rozumiane. Artykuł wyjaśnia, że proces zmniejszania się udziału rolnictwa w wytwarzaniu PKB, a także w dostarczaniu pracy i dochodów ludności wiejskiej ma charakter powszechny. Jego konsekwencją jest postępujący społeczny podział pracy, wzrost dobrobytu itp. Może się on dokonywać poprzez migracje nadwyżek ludności (ponad zapotrzebowanie wsi na ich pracę) do miast lub poprzez tworzenie na wsi miejsc pracy poza rolnictwem (bądź przenoszenie tych miejsc pracy z miast na wieś). Obie te skrajne koncepcje mają pewne zalety, ale również generują specyficzne koszty. W rzeczywistości zarówno na wsi powstają nowe, pozarolnicze miejsca pracy, jak i występują migracje ze wsi do miast. Proporcja form, w jakich realizuje się proces dezagraryzacji, zależy od lokalnych uwarunkowań. Procesu dezagraryzacji społeczno-gospodarczej wsi nie należy łączyć z oceną wagi rolnictwa w gospodarce wówczas, gdy mowa o tym, że dostarcza ono dóbr potrzebnych do zaspokajania potrzeb podstawowych. Nie należy też kryterium oceny procesu dezagraryzacji łączyć z ocenami rolnictwa w skali makro wówczas, gdy analiza dotyczy samowystarczalności żywnościowej. Dezagraryzacja powiązana jest z kategorią wydajności pracy w rolnictwie, a nie znaczenia rolnictwa jako dostarczyciela dóbr niezbędnych.

Słowa kluczowe: dezagraryzacja, wieś, struktura gospodarcza, wielofunkcyjność wsi, rolnictwo.

 

czytaj całość na stronach kwartalnika Wieś i Rolnictwo